Wat is vrije wil?
 | “Wanneer we de term vrije wil gebruiken, bedoelen we de zogenaamde libertaire vrijheid (libertarian freedom): De opgegeven keuzes zijn A en B en ik kan letterlijk kiezen tussen één van beide. Geen enkele omstandigheid is voldoende bepalend om mijn keuze te determineren. De keuze is aan mij, en als ik A of B kies, zou ik het ook anders gedaan kunnen hebben. Ik handel als een agent, die de uiteindelijke oorzaak is van zijn eigen daden.”[46] |
Het Libet experiment:
Wat zijn de resultaten van het experiment?
 | “In de eerste experimenten van Libet kregen mensen de opdracht om op een knop te duwen met één vinger, terwijl Benjamin Libet hun hersenactiviteit controleerde. Libet ontdekte dat voorafgaand aan het bewust worden van de beslissing om op de knop te drukken, in het brein van de testpersoon al een signaal plaatsgevonden had, die resulteerde in het bewegen van zijn vinger. Dus de volgorde van de gebeurtenissen is: (1) Er ontstaat een hersenensignaal ongeveer 550 milliseconden vóór het bewegen van de vinger. (2) De testpersoon is zich bewust van zijn besluit om zijn vinger te bewegen ongeveer 200 milliseconden voor zijn vinger zich effectief verplaatst. (3) De vinger van de persoon beweegt.”[45] |
Bestaat er een juiste interpretatie?
 | “Er is geen consensus over de interpretatie of de betekenis van de resultaten van Libet. Sterker nog, zijn resultaten zijn een kwestie van aanzienlijke controverse. Zoals je je wel kunt voorstellen, hebben sommige denkers deze resultaten gebruikt als bewijs voor determinisme en zelfs materialisme…. |
 | “Voor het maken van een weloverwogen beslissing, moet het ‘eigen ik’ vooraf bewust zijn van de voor de beslissing relevante feiten, en dit moet voorafgaan aan het maken van die beslissing; maar. . . het ‘eigen ik’ moet zich dan ook niet bewust zijn van het maken van een bepaalde beslissing, precies op hetzelfde moment dat het die beslissing maakt. |
 | “Libet's experimenten. . . tonen aan. . . dat we onbewuste beslissingen nemen. . . voor we ervan bewust worden dat we ze gemaakt hebben. Ik betwijfel dat iemand die een vallend voorwerp heeft opgevangen, voordat hij zich realiseerde wat hij aan het doen was, verbaasd zou zijn, en ik betwijfel of iemand dit soort ervaring zou serieus nemen als bewijs dat. . . bewustzijn niet nodig is voor . . . bewuste besluitvorming (ook Libet zelf niet, overigens).”[42] |
De inherente absurditeit van het determinisme:
 | “Als wat hij (de determinist) zegt waar is, dan zegt hij dat alleen maar omdat dit het resultaat is van zijn erfelijkheid en milieu, en niets anders. Hij houdt vast aan zijn deterministische standpunten niet omdat ze waar zijn, maar omdat hij onderhevig is aan die en die stimuli…. Determinisme, kan daarom niet waar zijn, want als het waar is, kunnen we de argumenten van de deterministen niet zien als echte argumenten, maar alleen als geconditioneerde reflexen. Hun verklaringen kunnen niet beschouwd worden, als beweringen die de waarheid als doel hebben, maar alleen als manieren om ons te doen reageren op een bepaalde manier die zij wenselijk vinden.”[41] |
 | “Determinisme is zelf-weerleggend. Als mijn mentale processen volledig worden gedetermineerd, ben ik helemaal gedetermineerd, om ofwel het determinisme te aanvaarden of te verwerpen. Maar als de enige reden voor het aannemen of niet aannemen van iets, het feit is dat ik causaal gedetermineerd ben om het te geloven, heb ik geen grond om aan te nemen dat mijn oordeel waar of onwaar is.”[40] |
Filosofische en wetenschappelijke vraagtekens bij het determinisme en materialisme:
Conclusie:
De vrije wil bestaat. Wie de vrije wil als dusdanig in vraag stelt, is volgens zijn eigen logica gedetermineerd om deze in vraag te stellen, en ondergraaft op deze wijze elke rationele discussie.
 | “Redeneren veronderstelt de macht om je gedachten te beheersen, te weerstaan aan de neiging om overal associaties te maken, om je oordeel op te schorten tot je het redelijk kunt beargumenteren. Het impliceert vrijheid, dus. In een geest die wordt bestuurd door haar hersentoestanden, … , is er geen redeneren, maar slechts een opeenvolging van de ene staat op de andere. Er is geen deductie van oorzaken, maar alleen de productie van oorzaken. Geen enkel geloof heeft enige logisch voordeel boven gelijk welk ander, omdat logica niet meer mogelijk is.”[39] |
RSS-feed